[Μια συμβολή
στη μελέτη του (ελληνικού) περιφερειακού
καπιταλισμού και των εναλλακτικών
στρατηγικών ανάπτυξης],
Rita G. Fischer Verlag,
Fragfurt am Main1981 / ΑΙΧΜΗ, Αθήνα 1983
"Στη
στρατηγική της αποικιοκρατίας και του
ιμπεριαλισμού, η Ελλάδα, ήταν πάντα,
εξαιτίας της γεωστρατηγικής της θέσης,
ως το σημείο τομής-συνάντησης τριών
ηπείρων, μια χώρα με ξεχωριστή σημασία.
Αυτή η ιδιαίτερη γεωστρατηγική θέση
δεν προσδιόρισε μόνο τις συνθήκες
διαμόρφωσης του νεοελληνικού έθνους,
αλλά και το χαρακτήρα της οικονομικής
και της κοινωνικής εξέλιξης της Ελλάδας.
Αυτό το βιβλίο του
Κώστα Λάμπου αποτελεί,
για το γερμανόφωνο χώρο και ίσως όχι
μόνο, τη μοναδική προσπάθεια βαθιάς και
συστηματικής ανάλυσης. Ξεκινώντας από
μια διεξοδική ανάλυση των αναπτυξιακών
θεωριών και των εναλλακτικών στρατηγικών
ανάπτυξης για την υπέρβαση της υπανάπτυξης,
ο Λάμπος περνάει με ένα ιδιαίτερα
εξαιρετικό και μεθοδολογικό τρόπο στην
έρευνα της εμφάνισης και της εξέλιξης
της διαδικασίας εξάρτησης της Ελλάδας,
την οποία ο συγγραφέας διακρίνει σε
τέσσερις φάσεις. Κλείνοντας ο συγγραφέας
το πρώτο μέρος του βιβλίου του με την
έρευνα του χαρακτήρα των δομικών
μεταβολών της ελληνικής οικονομίας
μέχρι σήμερα, καταλήγει στο συμπέρασμα
ότι ο Ελληνικός περιφερειακός καπιταλισμός
αποτελεί τυπική έκφραση της εξαρτημένης
καπιταλιστικής ανάπτυξης της υπανάπτυξης
της άμεσης καπιταλιστικής περιφέρειας
και βρίσκεται στη φάση της προχωρημένης
υπανάπτυξης. Με
αυτή την πειστικά τεκμηριωμένη
επιχειρηματολογία που θεμελιώνεται σε
ένα μεγάλο πλήθος
επίσημων στατιστικών
στοιχείων, ο Λάμπος θέτει τέρμα στη
χαοτική συζήτηση
για το χαρακτήρα
και το βαθμό της καπιταλιστικής ανάπτυξης
της Ελλάδας και ανοίγει μια νέα περίοδο
για τη μελέτη του Ελληνικού περιφερειακού
καπιταλισμού.
Ο
Λάμπος επέλεξε την Ελληνική γεωργία ως
ερευνητικό πεδίο, για την απόδειξη της
προχωρημένης υπανάπτυξης του Ελληνικού
κοινωνικού σχηματισμού, ανοίγοντας
έτσι το δεύτερο μέρος αυτού του βιβλίου.
Πρώτα-πρώτα αντικρούει, με μια διεξοδική
ανάλυση των φυσικών όρων, τη θέση σύμφωνα
με την οποία είναι οι φυσικοί όροι που
θέτουν όρια στην ανάπτυξη της Ελληνικής
γεωργίας και ανάγει
την υπανάπτυξη της Ελληνικής
γεωργίας
και συνεπώς της Ελληνικής οικονομίας
στα περιορισμένα όρια του περιφερειακού
καπιταλισμού. Στη συνέχεια αναλύει
διεξοδικά τις κοινωνικοιοικονομικές
δομές της Ελληνικής γεωργίας και
διαπιστώνει ότι αυτές οι δομές δεν
διαμορφώθηκαν από τις ανάγκες μιας
ανεξάρτητης ανάπτυξης της χώρας, αλλά
διαμορφώθηκαν και συνεχίζουν να
διαμορφώνονται από τις ανάγκες των
καπιταλιστικών μητροπόλεων. Κλείνοντας
την έρευνά του ο συγγραφέας αναλύει το
χαρακτήρα και τις δομές των κρατικών
και κλαδικών φορέων της αγροτικής
πολιτικής στην Ελλάδα, αποκαλύπτοντας
τον τρόπο με τον οποίο η συνολική
οικονομική εξάρτηση εκφράζεται και ως
εξαρτημένη αγροτική πολιτική.
Ο Λάμπος αρνείται
τη θέση, πως η υπανάπτυξη και η εξάρτηση
μπορούν να ξεπεραστούν με την ενίσχυση
της εξάρτησης, όπως συμβαίνει με την
ένταξη της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή
Κοινότητα και επιχειρηματολογεί υπέρ
της ανεξάρτητης ανάπτυξης της χώρας,
μια στρατηγική που όπως δείχνουν οι
τελευταίες πολιτικές εξελίξεις βρίσκει
μεγάλη ανταπόκριση στην
ελληνική κοινωνία και έχει μεγάλες
δυνατότητες να πραγματοποιηθεί.
Το
βιβλίο του Λάμπου αποτελεί κλειδί για
την κατανόηση της σημερινής ελληνικής
πραγματικότητας και ένα χρήσιμο βοήθημα
για τους ερευνητές των προβλημάτων των
χωρών του Τρίτου Κόσμου".
Παρουσίαση
από: Rita G. Fischer Verlag, Frankfurt am Main, März 1981.
